Bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Tâm lý học “Stress của sinh viên đồng tính thành phố Hồ Chí Minh”

NCS. Huỳnh Vạng Phước chụp ảnh lưu niệm cùng Hội đồng.

Mục đích nghiên cứu:

Nghiên cứu lý luận và thực trạng stress của sinh viên đồng tính thành phố Hồ Chí Minh, đề xuất một số khuyến nghị nhằm giảm thiểu mức độ stress có hại của sinh viên đồng tính, góp phần cải thiện thiện sức khỏe tâm thần cho sinh viên đồng tính, giúp sinh viên học tập hiệu quả hơn, có chất lượng cuộc sống tốt hơn.

Đóng góp mới về khoa học của luận án

Đóng góp về mặt lý luận

Luận án đã tổng quan được một số xu hướng nghiên cứu chính về stress của sinh viên đồng tính trên thế giới và ở Việt Nam. Luận án góp phần bổ sung và làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận như: khái niệm về stress của sinh viên đồng tính từ góc độ Tâm lý học. Việc xác định các chiều cạnh biểu hiện stress có hại ở sinh viên đồng tính dựa trên cơ sở khoa học kế thừa mô hình nghiên cứu của Meyer (2003) với lý thuyết Stress thiểu số (Minority Stress Theory) và đặc điểm tâm lý, đặc điểm hoạt động chủ đạo của sinh viên, bối cảnh văn hóa xã hội nơi sinh viên sống, nghiên cứu xác định các biểu hiện stress ở sinh viên đồng tính qua các khía cạnh sau: (1) biểu hiện qua mặt sinh lý (thực thể), (2) biểu hiện qua mặt nhận thức; (3) biểu hiện qua mặt cảm xúc và (4) biểu hiện qua mặt hành vi và các yếu tố ảnh hưởng tới stress của sinh viên đồng tính. Những đóng góp về mặt lí luận nêu trên, góp phần bổ sung và làm phong phú thêm lí luận về stress của sinh viên đồng tính vào khoa học tâm lý.

Đóng góp về mặt thực tiễn

Kết quả nghiên cứu thực tiễn đã chỉ ra được mức độ và biểu hiện stress của sinh viên đồng tính theo đánh giá của 296 sinh viên đồng tính trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Trên một nửa sinh viên đồng tính trong mẫu khảo sát đang phải đối mặt với stress ở các mức độ từ nhẹ đến rất nặng, trong đó tỷ lệ sinh viên đồng tính có mức độ stress nặng và rất nặng là đáng chú ý.

Luận án đã phát hiện được có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê khi so sánh mức độ stress của sinh viên đồng tính theo biến số khuynh hướng tình dục. Sinh viên đồng tính nam có điểm stress cao hơn so với sinh viên đồng tính nữ. Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê khi so sánh mức độ stress của sinh viên đồng tính qua biến số học lực và biến số tôn giáo.

Kết quả nghiên cứu thực trạng stress ở sinh viên đồng tính thành phố Hồ Chí Minh qua các biểu hiện nhận thức, cảm xúc, hành vi và thực thể đã phát hiện ra rằng, có sự khác biệt về mức độ các mặt biểu hiện stress ở sinh viên đồng tính được nghiên cứu. Trong 4 chiều cạnh biểu hiện stress của sinh viên đồng tính được nghiên cứu thì stress biểu hiện qua mặt nhận thức và thực thể rõ nét nhất. Trong đó, Stress ở sinh viên đồng tính không chỉ biểu hiện qua các triệu chứng sinh lý (như mất ngủ, ăn không ngon, mệt mỏi), mà còn bộc lộ rõ ràng ở phương diện nhận thức (suy nghĩ tiêu cực, mặc cảm, tự dằn vặt). Stress ở sinh viên đồng tính biểu hiện qua cảm xúc và hành vi ít hơn, song cảm xúc (tội lỗi, sốc, cô lập) và hành vi (giảm năng suất học tập, thu mình, dễ bị kích động) cũng vẫn được biểu hiện ra bên ngoài.

Kết quả nghiên cứu thực trạng các yếu tố ảnh hưởng tới stress của sinh viên đồng tính cho thấy, tất cả các yếu tố được xem xét trong nghiên cứu này đều có ảnh hưởng tới stress ở sinh viên đồng tính ở mức độ mạnh. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu mô hình dự báo các yếu tố ảnh hưởng tới stress ở sinh viên đồng tính cho thấy, một số yếu tố kỳ thị có ảnh hưởng đáng kể đến mức độ stress ở sinh viên đồng tính. Đặc biệt, kỳ vọng về sự phân biệt đối xử và nhận thức về sự kỳ thị đóng vai trò quan trọng trong việc dự báo mức độ stress.

Luận án đã đưa ra các khuyến nghị nhằm giảm thiểu mức độ stress có hại của sinh viên đồng tính, góp phần cải thiện thiện sức khỏe tâm thần cho sinh viên đồng tính, giúp sinh viên học tập hiệu quả hơn, có chất lượng cuộc sống tốt hơn.

Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn của luận án

Ý nghĩa lý luận: Kết quả nghiên cứu lí luận về stress của sinh viên đồng tính góp phần làm sâu sắc thêm lí luận về stress của sinh viên đồng tính trong khoa học tâm lý, là tài liệu tham khảo bổ ích cho sinh viên đồng tính, các chuyên gia tâm lý, cho các nghiên cứu cùng hướng với nghiên cứu này.

Ý nghĩa thực tiễn: Kết quả nghiên cứu thực tiễn stress của sinh viên đồng tính thành phố Hồ Chí Minh góp phần là tài liệu tham khảo bổ ích cho sinh viên đồng tính, các nhà quản lý các trường đại học, nhà quản lý cộng đồng, xã hội, các nhà tâm lý học có cơ sở thực tiễn xác thực để xây dựng chương trình phòng ngừa, tham vấn, trị liệu, giáo dục giúp sinh viên đồng giảm thiểu stress tiêu cực, có sức khỏe tâm thần tốt hơn, học tập hiệu quả.

Luận án được các thành viên Hội đồng nhất trí thông qua.