Bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Tâm lý học “Nguồn lực tâm lý của giảng viên các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh”

NCS. Nguyễn Thị Ngọc Giàu chụp ảnh lưu niệm cùng Hội đồng.

Mục đích nghiên cứu:

       Nghiên cứu lý luận, làm rõ thực trạng về nguồn lực tâm lý của giảng viên các trường đại học, các yếu tố ảnh hưởng đến nguồn lực tâm lý của giảng viên và tác động của nguồn lực tâm lý đến cảm nhận stress, sự hài lòng công việc và cảm nhận hạnh phúc ở giảng viên. Trên cơ sở đó, đề xuất một số kiến nghị nhằm xây dựng các chương trình hướng đến sự phát triển nguồn lực tâm lý của giảng viên các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh. 

Đóng góp mới về khoa học của luận án

       Về mặt lý luận: Qua nghiên cứu lý luận, luận án đã khái quát hoá một số xu hướng nghiên cứu về nguồn lực tâm lý nói chung và nguồn lực tâm lý của giảng viên đại học nói riêng tại Việt Nam và trên thế giới. Kết quả nghiên cứu cho thấy đa phần các nghiên cứu đều tập trung vào tác động của nguồn lực tâm lý đối với thái độ và hành vi công việc, nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến nguồn lực tâm lý vẫn còn nhiều hạn chế. Ngoài ra, về thiết kế nghiên cứu, nghiên cứu định lượng được triển khai nhiều hơn nghiên cứu định tính và nghiên cứu hỗn hợp.

        Kết quả nghiên cứu lý luận của luận án cũng đã làm sáng tỏ các vấn đề về cơ sở lý thuyết, tiêu chí lựa chọn bốn thành tố cấu thành nguồn lực tâm lý (sự hy vọng, sự tự tin, sự phục hồi, sự lạc quan) và khái niệm nguồn lực tâm lý.

       Bên cạnh đó, luận án cũng xây dựng được hệ thống lý luận về nguồn lực tâm lý của giảng viên đại học từ khái niệm, các thành tố cấu thành và những yếu tố ảnh hưởng đến nguồn lực tâm lý của giảng viên đại học.

        Về mặt thực tiễn: Luận án đã phân tích và làm rõ thực trạng của nguồn lực tâm lý ở giảng viên đại học theo các thành tố cấu thành và theo các lát cắt như: giới tính, độ tuổi, tình trạng hôn nhân, thâm niên công tác, chuyên ngành và vị trí công việc.

       Luận án chỉ ra các yếu tố như: cảm nhận hỗ trợ tổ chức, hỗ trợ xã hội có ảnh hưởng đến nguồn lực tâm lý của giảng viên đại học. Kết quả nghiên cứu xác nhận cảm nhận hỗ trợ tổ chức, hỗ trợ từ gia đình, hỗ trợ từ bạn bè có ảnh hưởng tích cực đến nguồn lực tâm lý tổng thể của giảng viên đại học. Kết quả nghiên cứu trường hợp cũng khẳng định lại một số điểm quan trọng trong các nghiên cứu định lượng về ảnh hưởng của cảm nhận hỗ trợ tổ chức và hỗ trợ xã hội đến nguồn lực tâm lý của giảng viên.

       Luận án cũng cho thấy nguồn lực tâm lý và 4 thành tố cấu thành có tác động tích cực đến sự hài lòng công việc, cảm nhận hạnh phúc và tác động tiêu cực đến cảm nhận stress của giảng viên đại học. Kết quả nghiên cứu xác nhận, thành tố sự lạc quan có ảnh hưởng thuận chiều đến sự hài lòng công việc của giảng viên đại học, thành tố sự tự tin có ảnh hưởng tích cực đến cảm nhận căng thẳng của giảng viên đại học và thành tố sự lạc quan, sự hy vọng có ảnh hưởng tích cực đến cảm nhận hạnh phúc của giảng viên trong công việc.

       Về vai trò trung gian, kết quả nghiên cứu cho thấy nguồn lực tâm lý đóng vai trò trung gian trong mối quan hệ giữa cảm nhận hỗ trợ tổ chức với sự hài lòng công việc chung và cảm nhận hạnh phúc của giảng viên đại học.

Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn của luận án

       Ý nghĩa lý luận: Nghiên cứu sử dụng khung lý thuyết về nguồn lực tâm lý do Luthans và cộng sự (2004) xây dựng và phát triển. Chính vì vậy, kết quả nghiên cứu của đề tài đóng góp thêm hiểu biết về cấu trúc tuyến tính của 4 thành tố cấu thành nguồn lực tâm lý, bao gồm: sự hy vọng, sự tự tin, sự phục hồi, sự lạc quan. Ngoài ra, đây cũng là nghiên cứu trực tiếp, đầu tiên tại Việt Nam tìm hiểu về nguồn lực tâm lý trên nhóm khách thể là giảng viên và bối cảnh giáo dục đại học. Sự mở rộng khách thể và bối cảnh của nghiên cứu cũng sẽ khẳng định hoặc bổ sung thêm tính tương hợp của khung lý thuyết và công cụ đo lường về nguồn lực tâm lý bên ngoài bối cảnh tổ chức và doanh nghiệp.

       Ý nghĩa thực tiễn: Qua việc cung cấp bức tranh tổng thể về thực trạng nguồn lực tâm lý của giảng viên các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh, nghiên cứu khẳng định hoặc bổ sung thêm kết quả của những nghiên cứu trước đó về các yếu tố ảnh hưởng đến nguồn lực tâm lý và tác động của nguồn lực tâm lý đối với cảm nhận stress, sự hài lòng công việc và hạnh phúc của giảng viên đại học. Ngoài ra, nghiên cứu cũng khám phá thêm về vai trò trung gian của nguồn lực tâm lý đối với các yếu tố có liên quan.

       Các kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn của đề tài có thể là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý, ban giám hiệu các trường đại học, giảng viên và những người quan tâm nghiên cứu vấn đề này.   

   Luận án được các thành viên Hội đồng nhất trí thông qua.